Hoe bereik je één van de moeilijkst te bereiken doelgroepen?

Pesten, andere buitensluiten, treiteren, discriminatie. Deze vormen van intolerantie hebben altijd al bestaan op school. Maar waar het zich vroeger afspeelde in de klas of op het schoolplein, vindt het tegenwoordig vooral plaats op een plek zonder toezicht van ouders, verzorgers of leerkrachten.

Naast het delen van leuke filmpjes vinden er op sociale media ook minder vriendelijke vormen van communicatie plaats, vaak voor de ogen van klasgenoten. Via appgroepen van de klas bijvoorbeeld. Hoe ga je er als scholier mee om als je ziet dat jouw klasgenoot doelwit is geworden van intolerant gedrag?

Netwerk Mediawijsheid en de Nationale Wetenschapsagenda trokken bij ons aan de bel. Want hoe bereik én activeer je een van de moeilijkst te bereiken doelgroepen om hun normen en waarden met betrekking tot de online wereld onder de loep te nemen?

Plaats jezelf in de schoenen van een ander

'Middelbare scholieren' bereiken is lastig, omdat de doelgroep eigenlijk uit vijf subdoelgroepen bestaat. Brugklassers hebben andere interesses dan bovenbouwers en bekijken dus ook andere kanalen. Daarom kozen we ervoor om drie films te maken waarin de kijker een actievere rol krijgt, als participant van het verhaal.

In de research fase gingen we op zoek naar veel voorkomende en herkenbare situaties van online anti-sociaal gedrag. De scenario's en het script hebben we in samenwerking met een focusgroep van jongeren gemaakt, ondersteunt met wetenschappelijke inzichten van gedragswetenschappers van de Erasmus Universiteit.

In Act or React, zoals de campagne heet, hebben wij online situaties uit het dagelijks leven van middelbare scholieren nagebootst. Kijkers kunnen daarbij kiezen voor verschillende ‘manieren van reageren’, zodat zij, wanneer ze zelf een keer in zo’n situatie terecht komen, beter weten hoe ze ermee om moeten gaan.

Een geslaagde productie met wetenschappelijk inzicht

Naast de drie interactieve films wilden wij ook wetenschappelijke context geven bij dit onderwerp. Waarom gedragen jongeren zich zoals ze doen? Hoe herken je dat en wat kan je eraan doen om antisociaal gedrag om te zetten in prosociaal gedrag? Psycho-bioloog Boy Vissers legt dat haarfijn uit in de drie explainers die we ook voor de campagne produceerden.

Het gehele resultaat is te zien op act-or-react.nl en dient als lesprogramma voor leerkrachten van het middelbaar onderwijs. Tijdens een les worden de films en explainers vertoont en kan de docent de interactieve keuzes van de leerlingen gebruiken om het gesprek aan te gaan met de klas.